Nên thờ một Bát hương hay Ba bát hương?

Thờ cúng thường sử dụng Một bát hương, Ba bát hương hay nhiều hơn thường theo quan điểm của mỗi gia đình, mỗi địa phương vùng miền khác nhau

• Văn khấn mùng 1 và ngày Rằm theo lối cổ
• Không gian thờ cúng theo lối cổ Bắc bộ xưa
• Văn khấn cúng Giỗ theo lối cổ

Tuy nhiên chúng tôi cũng đưa ra một số quan điểm cá nhân về tục thờ cúng theo lối cổ và lối hiện đại để mọi người tham khảo.

Ngày xưa khi thờ cúng thì chỉ có duy nhất Một bát hương chỉ là nơi để cắm hương, xưa nữa khi chưa có hương que, hương vòng như hiện nay thì thường đốt bằng các loại vỏ cây, lá thơm trong lư hương … Có nhà ít điều kiện có thể cắm hương vào ống bơ, khúc chuối, bát gạo …

Ban thờ lối cổ thường chỉ thờ Gia tiên ở gian giữa nhà, còn có nhà sẽ thờ thêm Thần linh ở ban bên cạnh, có nhà thì thờ thần linh ở ngoài sân vườn (cây hương, miếu thờ…), có nhà thì không thờ thần linh vì cho rằng các ngài được thờ ở: Đền, Đình, Miếu, Am, Nghè … rồi. Khi cúng khấn làm lễ chỉ mời về dự là được.

Ban thờ lối cổ có 3 lớp

• Ngoài cùng là Hương án: Bày 1 bát hương lớn ở chính giữa ngoài cùng, bên cạnh góc ngoài là đôi chân nến, phía trong là 1 đèn dầu. Phía bên cạnh bát hương bên trái là Đĩa trầu, Bên phải là bát nước theo hướng nhìn vào.
• Ở giữa là Thực án: Đây là ban thấp nhất có để mâm xà để mâm cơm cúng, đài rượu, hoa quả …
• Trong cùng là Ngự án: Đây là nơi cao nhất, trang trọng nhất của ban thờ để đặt Ngai thờ, Ỷ thờ, Khám thờ, Giá gương, Bài vị, Di ảnh … nơi mà chân linh được thờ sẽ Ngự tại đây

Khi đó các chân linh chúng ta thờ thường được cho là sẽ ngự ở phần Ngự án đó là: Ngai thờ, Ỷ thờ, Khám thờ, Giá gương, Bài vị, Di ảnh .. đó là theo lối thờ cổ với không gian thờ ba lớp. Tùy theo gia chủ là Trưởng hay Thứ mà được thờ các đồ thờ khác nhau: Con trưởng mới thờ Ngai và Ỷ thờ, Bài vị, còn con thứ chỉ được thờ Khám thờ, Giá gương hoặc Di ảnh

Thường các cụ hay bao sái hằng ngày, tỉa bớt chân nhang nếu quá nhiều, thường chỉ để vài chân nhang thôi, không phải cứ tới cuối năm mới tỉa chân nhang, bao sái ban lúc nào cùng thoáng và sạch đẹp.

Khi cúng khấn thường bắt đầu bằng từ Duy! và không có Nam mô A Di Đà Phật, bài khấn sẽ mời Gia tiên trước vì có câu “Tiên tổ thị Hoàng” sau đó sẽ mời Thần linh bản thổ về dự cùng.

Nhưng ngày nay mọi người thường nghe theo chỉ dẫn của một số thầy cúng trong vùng và thầy cúng online youtube, truyền tai nhau là ban thờ có 3 Bát hương và các chân linh sẽ ngự luôn vào bát hương. Nên thường sinh ra ghi Dị hiệu cốt bát hương và cho Thất bảo bao gồm: vàng, bạc, ngọc, xà cừ (ngọc trai), hổ phách, san hô đỏ và mã não vào bát hương khi bốc để giúp bát hương có nhiều linh khí hơn.

Khi đó các thầy cúng thường hướng dẫn gia chủ rằng ba bát hương khi đứng nhìn vào ban thờ thì: Bát giữa to nhất thờ Thần linh, Bát bên phải thờ Gia tiên, Bát bên trái thờ Bà cô Ông mãnh. Với quan niệm là Nam tả Nữ hữu và Đông bình Tây quả để bày trí ban thờ hiện đại. Và một số chùa cũng bốc bát hương giúp dân cũng bốc theo lối này.

Và khí đó thầy cúng thường bảo không được làm động, xê dịch bát hương sẽ mất lộc, không may mắn…nên thường ít gia đình nào dám lau chùi, bao sái thường xuyên sợ động chạm vào bề trên. Thường tới 23 tháng chạp mới tỉa chân nhang và bao sái ban thờ nên ban thờ nhìn bát hương lúc nào cũng nhiều tàn với quan niệm như vậy mới ấm cúng nhiều lộc. Thường hay sử dụng nhang quấn tàn để thắp hương

Và khi cúng khấn thì thường sẽ niệm theo sách mới xuất bản bắt đầu bằng Nam mô A Di Đà Phật …rồi mời quan Thần linh rồi cuối cùng mới tới các cụ Gia tiên

Đó là những cách thờ phổ biến hiện nay, vậy đâu là hợp lý và đâu là bất hợp lý?

Theo quan điểm cá nhân của nhà cháu thì Không thể thờ chung giữa Phật, Thánh, vong các Cụ gia tiên được

Và cháu cũng nhất chí quan điểm từ thời các cụ là chỉ thờ một bát hương duy nhất, nơi đó là nơi thắp hương giúp kết nối con cháu với các cụ đã khuất núi. Chứ không phải các cụ ngự và nhập lô nhang như thầy cúng nói, cháu thấy không hợp lý

Hiện nay thì cũng khó có thể thiết kế gian thờ 3 lớp như các cụ vì nhiều vấn đề, nên cho dù có một ban thờ cũng vẫn có thể tạo ra không gian 3 lớp được.

Với cách bày trí như vậy vẫn rất trang trọng, mang đủ ý nghĩa của lối thờ cổ từ xa xưa các cụ truyền lại. Tuy rằng không thể đủ không gian để bày mâm cơm lên ban thờ, nhưng hình ảnh này sẽ giúp các cụ có thêm lựa chọn trong thờ cúng

Đây là quan điểm cá nhân của cháu, mong các cụ góp ý thêm!

Blog tâm linh viết!